Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi publiczne konsultacje projektu nowelizacji Rozporządzenia dot. działania “Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” w ramach PROW 2014-2020, które jest podstawą przyznawania i wypłaty pomocy dla uznanych zrzeszeń rolników.
Postulowane zmiany
Choć proponowane zmiany dotyczą przede wszystkim organizacji producentów, jest to jednak – w naszej ocenie – dobra okazja, by wprowadzić kilka zmian ułatwiających funkcjonowanie grupom producentów korzystającym z pomocy pochodzącej ze środków unijnych. W przekazanym Ministrowi stanowisku eksperci Agraves pracujący z grupami postulują zmiany dotyczące sankcji, które mogą zostać nałożone na grupy.
Niezrealizowanie planu biznesowego
Paragraf 15 pkt 6 Rozporządzenia przewiduje obowiązek informowania Agencji o okolicznościach mogących mieć wpływ na realizację planu biznesowego, w terminie 30 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności.
W naszej ocenie, mając na uwadze sankcje przewidziane w § 16 ust. 4 (zmniejszenie płatności za brak wyjaśnień dot. niezrealizowania planu biznesowego), przepis ten jest zbędny. Ponadto wprowadza on szereg poważnych wątpliwości w zakresie jego stosowania. Grupy i ARiMR nie wiedzą lub różnie oceniają (rozbieżności pomiędzy oddziałami regionalnymi Agencji), które to okoliczności należą do grona „mogących mieć wpływ na realizację planu biznesowego”.
Zadaniem Romana Zapały, eksperta grup producentów rodzi się pytanie – co w sytuacji, gdy pomimo wystąpienia takiej okoliczności (jedynie potencjalnie „mogącej” mieć wpływ, a nie takiej, której wpływ nastąpił) i niezawiadomienia w terminie 30 dni Agencji grupa jednak zrealizuje w danym roku wszystkie działania z planu biznesowego? Dyrektywy wykładni gramatycznej wskazują, iż w takiej sytuacji sankcja powinna być zastosowana, a chyba nie o to prawodawcy chodziło.
Sankcje za nieutrzymanie uznania grupy
Kolejnym problematycznym przepisem jest § 16 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia, zgodnie z którym kwota pomocy za dany rok działalności beneficjenta ulega zmniejszeniu o 20% w przypadku nieutrzymania uznania grupy w zakresie produkcji i sprzedaży produktów, ze względu na które został uznany, przez okres co najmniej jednego roku od dnia otrzymania ostatniej płatności.
Zdaniem Agaty Stroiwąs, doradcy grup producentów wydaje się, że nie jest możliwe, by mógł on kiedykolwiek mieć zastosowanie. Zauważmy, że warunkiem włączenia sankcji jest nieutrzymanie przez grupę czy organizację uznania w okresie roku od ostatniej płatności. Stwierdzenie zaistnienia tej przesłanki może nastąpić przecież jedynie po wypłacie pomocy. Wówczas pomoc taka będzie podlegać w części zwrotowi, a nie “zmniejszeniu”. Nie wiadomo także, który rok działalności miałby być „danym rokiem” działalności, o którym mowa w tym punkcie. Ten przepis także powinien zostać uchylony.
Komentarz prawnika Agraves
Konieczne jest także, w naszej opinii, doprecyzowanie treści § 17 pkt 4 rozporządzenia – aktualnie obowiązujące brzmienie przepisu rodzi wątpliwości interpretacyjne dotyczące tego czy przewidziana w nim sankcja zwrotu 10% otrzymanej pomocy obejmuje tylko pomoc za rok (ew. lata), w którym doszło do naruszenia przepisu § 15 pkt 6 czy może całą wypłaconą pomoc (także za lata, w których do naruszeń nie doszło). W naszej ocenie drugi z wniosków interpretacyjnych jest zbyt daleko idący i niewspółmiernie restrykcyjny w stosunku do przewinienia, a przez to naruszający zasadę proporcjonalności – tak sytuację komentuje Mikołaj Baum.
Zapraszamy do odwiedzenia naszego profilu na Facebooku.
